Eat Like A Local στη Δαλματία της Κροατίας για gluten-free λιχουδιές & τοπικά κρασιά

Είναι περίπου τρεις το μεσημέρι και έχω μόλις παραγγείλει ένα ποτήρι ροζέ σε ένα wine bar στην καρδιά του Σίμπενικ (Šibenik), μια πόλη περίπου 35.000 κατοίκων, στις Δαλματικές ακτές της Κροατίας στις εκβολές του ποταμού Κρκα στην Αδριατική. Εντυπωσιασμένη από την αφόρητη ζέστη και τη μέχρι τότε αφέλεια μου να πιστεύω πως είναι αποκλειστικά ελληνικό προνόμιο, η στιγμή που αφήνω μερικές κούνα για το αναγκαίο, δροσιστικό ανταλλάξιμο είναι αυτή που βγάζω το ολοκαίνουριο σημειωματάριο μου και ξεπερνώντας γενναία τους αρχικούς ψυχαναγκασμούς σχετικά με τον γραφικό μου χαρακτήρα σκαρώνω μια γρήγορη λίστα με όσα έκανα και είδα στην Κροατία. Μια εβδομάδα και μερικά χιλιόμετρα αργότερα στην καυτή Αθήνα των πρώτων ημερών του Ιουνίου η λίστα μου μού μοιάζει γλυκανάλατη και το θερμόμετρο που γράφει 33°C στις επτά το απόγευμα επιβεβαιώνει την αρχική πεποίθησή μου έναντι της βραδινής μπόρας, που ζητούσε λεπτή ζακέτα, την τελευταία μου μέρα στη Δαλματία.

Holy S*** That’s Good! – Ένας eco-friendly παράδεισος στo Τίσνο & wine tasting με τοπικά κρασιά

Έφτασα στο αεροδρόμιο του Ζαντάρ (Zadar) και ο μεσημεριανός λίβας ήταν η πρώτη οικεία αίσθηση, υπενθύμιση πως βρίσκομαι ακόμη, μετά από δύο πτήσεις, σε βαλκανικό έδαφος. Πολύ γρήγορα όμως βρέθηκα μέσα σε ένα βανάκι με κατεβασμένα παράθυρα και ράδιο Dalmacija στη διαπασών, παρέα με δύο Τσέχες σε ένα επεισοδιακό debate για το καλύτερο ελληνικό νησί με αφορμή μια καπνοθήκη απ’ την Ανάφη. Η πενηντάλεπτη διαδρομή προς το Τίσνο (Tisno) και το Olivia Green Camping Resort φαινόταν ήδη πολλά υποσχόμενη. Καταλήξαμε πως το ωραιότερο νησί μας είναι μάλλον η Αστυπάλαια.

Φτάνοντας στο ξενοδοχείο βόλεψα γρήγορα τα πράγματα μου στο Wind 3, ξεπακέταρα τα απολύτως απαραίτητα και ξεγέλασα την πείνα μου, μασουλώντας μερικά Salinis από το welcome gift pack, που ετοίμασαν οι υπέροχοι οικοδεσπότες μας από τη Dr. Schär. Περίπου μία ώρα αργότερα οι πρώτες χειραψίες και τσουγκρίσματα με τη Selma, τη Sarika, την Ina και τον Δάκη δίπλα απ’την πισίνα του Olivia Green Camping Resort σηματοδότησαν το επίσημο καλωσόρισμα μας στη Δαλματική ακτή.

Το Olivia Green Camping Resort βρίσκεται στο Τίσνο, μια μικρή κωμόπολη του Σίμπενικ. Η κοντινή περιοχή γνωστή ως The Garden φιλοξενεί μια σειρά από ετήσια φεστιβάλ, όπως τα Love International, Electric Elephant, Stopmakingsense, Soundwave και Dekmantel Selectors με μια σειρά από καταξιωμένους DJs της House και Techno, ενώ το Olivia Green Camping Resort, άλλοτε γνωστό ως Camp Dalmacija, είναι πλέον ένας σύγχρονος, δημοφιλής προορισμός για τους Ευρωπαίους των γειτονικών (και όχι μόνο) χωρών για οικοτουρισμό και διακοπές κοντά στη φύση. Με δυναμική στοχοθεσία γύρω από τη βιωσιμότητα των εγκαταστάσεων στους τομείς της ενέργειας, της εξοικονόμησης νερού και της διαχείρισης των απορριμάτων οι βίλες του κάμπινγκ έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με υψηλά οικολογικά πρότυπα και υπόσχονται άνετη διαμονή σε άμεση επαφή με το παρθένο, φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Σε συνεργασία με το Eden Reforestation Projects για κάθε κράτηση στο ξενοδοχείο φυτεύεται ένα δέντρο, εκφράζοντας την πεποίθηση των ανθρώπων πίσω από το Olivia Green Camping Resort πως τα ταξίδια μπορούν να αλλάξουν εμάς αλλά και τον πλανήτη.

Πρώτη εξόρμηση στον αμπελώνα και οινοποιείο Baraka στη χερσόνησο Σρίμα (Srima) κοντά στο Σίμπενικ και το Βόντιτσε (Vodice) για wine tasting. Με έμφαση στη βιώσιμη αμπελουργία η οικογένεια Baraka καλλιεργούν από το 2005 διεθνή και τοπικά είδη σταφυλιού με συνολικά περίπου 11500 κλήματα σε ένα κτήμα 40 στρεμμάτων χωρίς χρήση φυτοφαρμάκων. Ο ελαιώνας με τις 400 ελιές και τα διάφορα μεσογειακά φυτά γύρω από τον αμπελώνα σχηματίζει ένα μικρό οικοσύστημα που προάγει την ποικιλομορφία με ωφέλιμα φυτά, έντομα και άλλα τοπικά είδη πανίδας και άγριας ζωής.

Στο οινοποιείο Baraka δοκιμάσαμε τρία υπέροχα κρασιά· το ερυθρό, Mocira, που αποτελείται κυρίως από Merlot και Plavina με μικρές πινελιές Babić και Syrah, το λευκό, Debit, από διαλεγμένα σταφύλια με το χέρι από τους αμπελώνες του βουνού Promina και το ελαφρύ, δροσιστικό ροζέ, Malena, φτιαγμένο από Plavina, Babić και περίπου 10% Lasina, όλες τοπικές ποικιλίες του Σίμπενικ της Δαλματίας.

Eat Like A Local

Η Κροατία και ειδικότερα η Δαλματία αν και δεν συμπεριλαμβάνεται στις χώρες με αξιόλογη οινοπαραγωγή ανά λίτρο τον χρόνο διαθέτει εξαιρετικές ποικιλίες κρασιών, που αρχίζουν σταδιακά να αναγνωρίζονται διεθνώς. Μάλιστα ο οινοτουρισμός είναι μία διαρκώς εξελισσόμενη τάση στην περιοχή με τις διαδρομές κρασιού και τους περιπάτους στους αμπελώνες να γίνονται πολύ δημοφιλείς δραστηριότητες μεταξύ των ταξιδιωτών ενώ συχνά συνδυάζονται με γευσιγνωσία κρασιού και αυθεντικών κροατικών πιάτων. Ερχόμενοι στα λόγια του Anthony Bourdain από το επεισόδιο Croatian Coast του No Reservations, για το κρασί, τα τυριά και την κροάτικη κουζίνα, Holy S*** That’s Good!

Επιστροφή στο ξενοδοχείο με το σούρουπο για δείπνο και ίσως λίγο περισσότερο ροζέ. Το φανταστικό μενού, που σχεδίασαν για εμάς οι φίλοι μας από τη Dr. Schär περιελάμβανε φυσικά πιάτα χωρίς γλουτένη και λακτόζη και νόστιμες χορτοφαγικές επιλογές. Την πρώτη μέρα λοιπόν απολαύσαμε ριζότο με παντζάρι, χούμους με ψητό κουνουπίδι και αρωματικό crumble με μεσογειακά μπαχαρικά, μέλι και εσπεριδοειδή ενώ για επιδόρπιο, ένα ιδιαίτερο σορμπέ με αγγούρι, σαμπούκο και τζιν. Το πάρτυ και οι γνωριμίες μεταφέρθηκαν έπειτα δίπλα στην πισίνα με δροσερά κοκτέιλ και μουσική.

Boat trip στην Αδριατική, gluten-free λιχουδιές & νέοι φίλοι από όλον τον κόσμο

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι συσχετίζονται με το πρωινό (περισσότερο ίσως από οποιοδήποτε άλλο γεύμα). Εγώ είμαι από αυτούς που στα ταξίδια το απολαμβάνω περισσότερο σαν μέρος της εμπειρίας παρά ως μια ευεργετική συνήθεια όπως στην Αθήνα. Έτσι γύρω στις οχτώ έπινα ήδη τις πρώτες γουλιές ενός καυτού αμερικάνο δίπλα στη θάλασσα και συζητούσαμε για το πρόγραμμα της ημέρας με τους νέους μου φίλους γύρω από ένα τραπέζι γεμάτο φρούτα, gluten free pastries και φρυγανισμένο ψωμί με αβοκάντο.

Η Jacqueline Pante, διευθύντρια των Εταιρικών Υπηρεσιών Διατροφής στην Dr. Schär μάς καλημέρισε, δίνοντας μας φοβερό insight σχετικά με την εταιρεία, τους στόχους και τα προϊόντα της, ενώ εξήγησε αυτό που στους περισσότερους παρευρισκόμενους, gluten free bloggers, έχει υπάρξει ήδη αρκετά γνώριμο· τις δυσκολίες και την πραγματικότητα του να ζεις με κοιλιοκάκη.

Η Dr. Schär διαθέτει μια ευρεία γκάμα 342 προϊόντων χωρίς γλουτένη διεθνώς. Με έδρα το νότιο Τίρολο (Tirolo) της Ιταλίας εξάγει παγκοσμίως ψωμιά και αρτοποιήματα, ζύμες και αλεύρια, δημητριακά, γλυκά και αλμυρά σνακ, ζυμαρικά, πίτσες και γεύματα έτοιμα προς κατανάλωση, όλα χωρίς γλουτένη και λακτόζη, σχεδιασμένα για ανθρώπους που πάσχουν από κοιλιοκάκη ή αποφεύγουν τη γλουτένη αλλά και για όσους εκτιμούν την παράδοση των γευστικών προϊόντων της Dr. Schär.

Easy Green

Από το 2020 η εταιρεία έχει ήδη θέσει μια σειρά από στόχους αναφορικά με τη βιωσιμότητα, αναδιαμορφώνοντας τη συσκευασία ορισμένων από τα προϊόντα της με σκοπό τη χρησιμοποίηση λιγότερου πλαστικού, την αξιοποίηση πράσινης ενέργειας και την προσπάθεια μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος των δραστηριοτήτων της σε όλο το φάσμα της διαδικασίας παραγωγής και διανομής καθώς και το λανσάρισμα μιας νέας σειράς βιολογικών προϊόντων. Μέχρι το 2024 η Dr. Schär επιδοξεί να γίνει εντελώς plastic free, διατηρώντας πάντα την ασφάλεια στην παραγωγή και μεταφορά των προϊόντων από το αγρόκτημα και την καλλιέργεια στο πιάτο του καταναλωτή.

Σε ένα ενδιαφέρον workshop αργότερα χωριστήκαμε σε ομάδες των τεσσάρων-πέντε ατόμων και κληθήκαμε να οραματιστούμε εμείς το επόμενο προϊόν της Dr. Schär, αξιολογώντας τις ελλείψεις της αγοράς, σχεδιάζοντας το branding και τη συσκευασία, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις υψηλές αξίες της εταιρείας αναφορικά με την ποιότητα και τη γεύση.

Μεσημεριανό· gluten free ζυμαρικά με τρούφα (η Κροατία έχει παράδοση στην παραγωγή και στο εμπόριο τρούφας ειδικά στην περιοχή της Ίστρια) και λαχανικά στο wok. Μετά σοδίτσα, μαγιό και ήμασταν έτοιμοι για ένα συναρπαστικό boat trip στο Obonjan, ένα ιδιωτικό νησί περίπου 5 χιλιόμετρα από την ηπειρωτική χώρα στο σύμπλεγμα νησιών του αρχιπελάγους Kornati, που αποτελούν και εθνικό πάρκο.

Το Obonjan είναι ένα μαγευτικός τόπος στην καρδιά της Αδριατικής. Ένα καταπράσινο νησί, με εστιατόρια, μπαρ, θαλάσσια σπορ, γιόγκα, μασάζ και άλλες δραστηριότητες, που προσφέρονται στους επισκέπτες οι οποίοι έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τα πανέμορφα ηλιοβασιλέματα, τα άστρα στον πεντακάθαρο ουρανό της νότιας παραλίας του νησιού και την υπέροχη θάλασσα στο πλαίσιο μιας απόλυτα eco-friendly διαμονής. Είτε η φάση σου είναι να είσαι περιπετειώδης είτε θες στις διακοπές σου να κινείσαι μόνο για τα απόλυτως απαραίτητα είναι αλήθεια πως το Obonjan έχει κάτι για όλους. Ίσως να το λάβεις υπόψη αν απολαμβάνεις να χαλαρώνεις με άνεση μα σου αρέσει και να είσαι δίπλα στη φύση και ειδικά αν σκέφτεσαι φέτος το καλοκαίρι να μην το περάσεις σε κάποιο ελληνικό νησί αλλά θες και να κάνεις τα μπάνια σου, να πάρεις χρωματάκι και να αράξεις στα μπιτσόμπαρα.

Εμείς είχαμε την ευκαιρία να εξερευνήσουμε το νησί σε ένα πρωτότυπο κηνύγι θησαυρού, αναζητώντας τα καλά κρυμμένα προϊόντα Dr. Schär σε διάφορα spots του Obonjan, να κάνουμε καγιάκ και άπειρες βουτιές και να απολαύσουμε δροσιστικά ποτά. Το σημαντικότερο όμως είναι πως μέσα απ’ τις δραστηριότητες που οργάνωσαν για εμάς οι οικοδεσπότες μας καταφέραμε να γνωρίστουμε καλύτερα, να ανταλλάξουμε συνταγές και διατροφικά tips. Αν και δεν πάσχω από κοιλιοκάκη, Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου και δεν έχω αλλεργία στη γλουτένη η επαφή με τους νέους μου φίλους μού έδωσε σίγουρα μια πιο καθαρή εικόνα του πώς είναι να ζουν, αποφεύγοντας τη γλουτένη, όχι για να ακολουθήσουν αυτή που λέγεται πως είναι η δίαιτα της δεκαετίας μα για να μπορούν να απολαμβάνουν το φαγητό χωρίς δυσάρεστα συμπτώματα ή κινδύνους για την υγεία τους.

Είναι αλήθεια εντυπωσιακό το πώς (και πόσο αναίτια ομολογουμένως) η διατροφή χωρίς γλουτένη σημασιοδοτήθηκε ως ενός είδους αποτελεσματικής, γρήγορης δίαιτας. Στην πραγματικότητα η γλουτένη είναι απλώς μια πρωτεΐνη και δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να αποφεύγεται από όσους δεν πάσχουν από κοιλιοκάκη, δηλαδή το 99% του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ μπορεί σε αυτήν την περίπτωση μια gluten-free διατροφή να φέρει τελικά τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ωστόσο μια σειρά από influencer και διασήμους ξεκίνησαν αυτό που έμελλε να γίνει το νέο διατροφικό trend, που όμως δεν έχει καμία σχέση με την καθημερινή αγωνία ενός ατόμου που πάσχει από κοιλιοκάκη, IBS (Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου) ή αλλεργία στη γλουτένη για την επιμόλυνση και την αναζήτηση gluten-free εναλλακτικών των αγαπημένων του τροφίμων.

Με τη νέα τάση αυτό το τελευταίο έχει αρχίσει σταδιακά να επιλύεται. Μαζί με εταιρείες όπως η Dr. Schär, που εξειδικεύεται στα προϊόντα χωρίς γλουτένη, ολοένα και περισσότερα brand κυκλοφορούν τις δικές τους gluten-free σειρές προϊόντων. Ήταν μόλις πριν από περίπου δέκα χρόνια, μου εξηγεί ο Δάκης, που διαγνώστηκε με κοιλιοκάκη. Η αναζήτηση τροφίμων χωρίς γλουτένη ήταν τότε μια πραγματική πρόκληση, καθώς -τουλάχιστον στην Ελλάδα- πωλούνταν σχεδόν αποκλειστικά στα φαρμακεία, ήταν δραματικά ακριβά (ορισμένες φορές το κόστος ήταν πενταπλάσιο ή επταπλάσιο των αντίστοιχων συμβατικών) και θεωρούνταν medical foods.

Αυτό ήταν που ενέπνευσε πολλούς σαν τον Δάκη αλλά και τους υπόλοιπους blogger που βρέθηκαν μαζί μας στο ταξίδι να ξεκινήσουν να πειραματίζονται έτσι ώστε να μη χρειαστεί να αποχωριστούν τις αγαπημένες τους γεύσεις. Αυτό είναι ίσως που τους κάνει και επιτυχημένους καθώς το πεδίο της gluten-free μαγειρικής υπήρξε μέχρι πολύ πρόσφατα αχαρτογράφητο. Πλέον μπορούν φυσικά να απολαμβάνουν πολλά περισσότερα ακόμη και τυποποιημένα σνακ ή έτοιμα γεύματα. Σε κάθε περίπτωση όμως οι άνθρωποι με κοιλιοκάκη δεν παύουν να πάσχουν από ένα αυτοάνοσο νόσημα κι όχι από εμμονή με κάποια καινούργια fab diet.

Καθώς ο ήλιος άρχισε να πέφτει στο Obonjan βρεθήκαμε σε ένα ακόμη δείπνο με μία ίσως περισσότερο τουριστική προσέγγιση αυτή τη φορά, με σαλάτα καπρέζε, ριζότο με λαχανικά και σπαράγγια, ψητά λαχανικά με τυρί και ελαιόλαδο και για επιδόρπιο παραδοσιακή rožata, ένα είδος κροάτικου γλυκού μεταξύ crème brûlée και flan, που προέρχεται από την περιοχή του Ντουμπρόβνικ (Dubrovnik).

Αν ένα πράγμα ξέρουν οι Ευρωπαίοι να κάνουν καλά (μετα ίσως από το πρώτο τζιζ που σου έρχεται στο μυαλό), είναι να παρτάρουν. Επομένως, δεν θα μπορούσε το βράδυ να κλείσει χωρίς πάρτυ, μουσική και open bar με ψαγμένη κάβα και επιλεγμένα τοπικά κρασιά.

Sustainable ευχές, αποχαιρετισμοί & εκδρομή στο “Westeros” της Δαλματίας

Την επομένη ενός πάρτυ χρειάζεσαι σίγουρα ένα δυνατό καφέ και καλό πρωινό. Όσο μασουλούσα το σοκολατένιο muffin μου μετρούσα δυνάμεις και σχεδίαζα την (πολλή) ζεστή ημέρα. Οι περισσότεροι μου φίλοι θα έφευγαν αυθημερόν, οπότε ήταν η κατάλληλη στιγμή να αποχαιρετηστούμε, να μοιραστούμε τις ευχές μας για ένα πιο βιώσιμο μέλλον και να παρακολουθήσουμε τη δενδροφύτευση του δέντρου της ομάδας μας στο Olivia Green Camping Resort. Τώρα όσα gingerάκια φτάσατε μέχρι εδώ κάντε λίγο χώρο στα σπίτια σας, γιατί έχω καλέσει καμιά δεκαριά τουλάχιστον ανθρώπους στην Ελλάδα. Υποσχεθήκαμε φυσικά πως θα μείνουμε σε επαφή ενώ σχεδόν όλοι βρεθήκαμε να φλερτάρουμε με υπέρβαρες αποσκευές, αφού οι βαλίτσες μας γέμισαν καλούδια με την υπογραφή της Dr. Schär, συνταγές, σημειώσεις και πολλή πολλή έμπνευση.

Προσπαθώντας να σκεφτώ πώς θα αξιοποιήσω το υπόλοιπο της ημέρας η πρόταση των locals ήταν να κινηθώ προς το Σίμπενικ, μια λιθόκτιστη, μεσαιωνική πόλη περίπου τριάντα λεπτά οδικώς από το Τίσνο. Το ιστορικό κέντρο είναι γεμάτο δαιδαλώδεις γειτονιές, πλακόστρωτα στενάκια και ιστορικά κτήρια διαφορετικών περιόδων τα οποία έχουν πλέον ανακαινιστεί.

Μια πρώτη βόλτα με έβγαλε μπροστά από το Φρούριο του Αγίου Μιχαήλ, που λέγεται πως χτίστηκε περίπου στα τέλη του 8ου αι. κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος εκχριστιανισμού της Κροατίας και πήρε το όνομα του από την πρώτη εκκλησία στο Σίμπενικ, αφιερωμένη στον Άγιο Μιχαήλ, που ήταν χτισμένη μέσα στα τείχη του. Εγώ (μια ομολογουμένως όχι πολύ πιστή fan του Game of Thrones) έχω να πω πως το “Westeros” της Δαλματίας αξίζε κάθε λεπτό και κάθε σιχτίρι της ανάβασης κάτω απ’τον καυτό ήλιο για τη φανταστική θέα αυτής της παραθαλάσσιας πόλης και των εκβολών του ποταμού Κρκα. Αν έχεις περισσότερο χρόνο ή όρεξη για περπάτημα από ό,τι η γράφουσα μπορείς να επισκεφτείς τόσο το Φρούριο του Αγίου Μιχαήλ όσο και της Βαρόνης και του Αγίου Ιωάννη, που βρίσκονται λίγο πιο μακριά.

Κατεβαίνοντας, η τσάρκα στην πόλη δεν απογοητεύει. Το Σίμπενικ είναι ένας τόπος γεμάτος ζωή τόση όση, για να βολτάρεις με ηρεμία. Δίπλα στα τουριστικά εστιατόρια ή καφέ θα δεις να ξεφυτρώνουν μερικά ψαγμένα wine bar ή μπιστρό με παραδοσιακές γεύσεις και τοπικά προϊόντα, όπως το Na.Ma.Lo., ένα μικρό στέκι με μια εντυπωσιακά μεγάλη λίστα τοπικών κρασιών.

Δυο μπάλες παγωτό στα σκαλάκια της καθρεδικής εκκλησίας του Αγίου Ιακώβου από ένα κυπελλάκι που ισχυριζόταν πως το περιεχόμενο του ήταν αυτό του καλύτερου παγωτού σε ολόκληρη την Κροατία (δεν ξέρω αν ήταν γιατί δεν δοκίμασα άλλα) και ήμουν έτοιμη να πάρω τον δρόμο της επιστροφής μετά από μια γρήγορη βόλτα στη θάλασσα. Είχε αρχίσει να συννεφιάζει. Την ώρα που γύρισα το κλειδί στο Wind 3 ξεκίνησε να βρέχει μια δυνατή καλοκαιρινή μπόρα, που κράτησε όλο το βράδυ.

Στο δια ταύτα, αρχικά αν έχεις φτάσει μέχρι εδώ και δεν είμαστε φίλοι/ δεν έχουμε κανέναν κοινό φίλο στο Facebook, drop me a line. Σε αυτό το φανταστικό ταξίδι στην Κροατία δοκίμασα νέες γεύσεις, κρασιά, έκανα φίλους και (για πρώτη φορά στη ζωή μου) καγιάκ. Να που σε κάτι χρησίμευσε η λίστα μου τελικά αν και οι μισές καταχωρήσεις έχουν εσάνς κουτσομπολιού και δεν θα αναφερθούν. Η επιστροφή στην Αθήνα είχε τη χαρμολύπη κάθε επιστροφής, γεύματος αεροδρομίου και χαζέματος στα duty free με λαχτάρα για την προσγείωση σε αγκαλιές γνώριμες και πλάνα για το επόμενο, συναρπαστικό ταξίδι.