Αυτά είναι τα όχι και τόσο συνηθισμένα μελομακάρονα της Αθήνας

Πολύ πρόσφατα έμαθα την ιστορία που ακολουθεί τα μελομακάρονα, είναι κάπως πένθιμη αλλά νομίζω αξίζει να τη γνωρίζεις. Καθώς πρόκειται για σύνθετη λέξη, το δεύτερο συνθετικό της και η λέξη «μακαρόνι» φαίνεται να προέρχεται από τη βυζαντινή λέξη «μακαρωνία» που έχει τη ρίζα της στην αρχαιοελληνική «μακαρία». Οι λέξεις αυτές περιέγραφαν νεκρώσιμα δείπνα στα οποία σερβίρονταν μακαρόνια και μια πίτα στο σχήμα του σημερινού μελομακάρονου.

Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς προστέθηκε το μέλι και τα καρύδια στη συνταγή, αλλά ξέρουμε πως τα μελομακάρονα -ή «φοινίκια»- καθιερώθηκαν σαν γιορτινό γλυκό στην Ελλάδα από τους Μικρασιάτες. Και από τότε μέχρι σήμερα φτιάχνονται μόνο σε μέρες χαράς. Άλλωστε, το μέλι και τα καβουρδισμένα καρύδια είναι συστατικά που ταιριάζουν στα Χριστούγεννα και τις ημέρες πριν το τέλος του χρόνου, αφού έχουν συνδεθεί με την ευζωία που όλοι ευχόμαστε και επιθυμούμε από το νέο έτος που ετοιμαζόμαστε να υποδεχτούμε.

Βλέποντας ένα κουτί ή μια περιποιημένη πιατέλα μελομακάρονα σε ένα σπίτι νιώθω θαλπωρή, το πρώτο μελομακάρονο σηματοδοτεί για μένα τα χριστούγεννα περισσότερο απ’ ότι οι στολισμοί. Γιατί πολύ απλά είναι ένα παραδοσιακό κέρασμα που ξυπνάει μνήμες σε όλες τις γενιές, ένα γλυκό που έχει τη γοητεία του limited μιας και είναι μόνο λίγες οι μέρες που μπορώ να το απολαύσω.

Έχω παρατηρήσει πως οι περισσότεροι έχουμε κι από ένα αγαπημένο μελομακάρονο: Μπορεί να είναι εκείνο του φούρνου της γειτονιάς μας ή αυτό για το οποίο διανύουμε χιλιόμετρα προκειμένου να το προμηθευτούμε. Ή όσα κι αν έχουμε δοκιμάσει, μπορεί πάντα το καλύτερο να είναι η συνταγή της γιαγιάς που γραμμένη σε κούπες και οκάδες μας παιδεύει όταν προσπαθούμε να την μετατρέψουμε σε γραμμάρια για να τη φτιάξουμε μόνοι μας.

Όπως όμως για όλα σχεδόν τα πράγματα στο φαγητό, έτσι πλέον υπάρχουν και τα new age μελομακάρονα που φτιάχτηκαν για να ανταποκριθούν στις σημερινές διατροφικές ανάγκες, που θέλουν να μας κάνουν να δώσουμε μια ευκαιρία και να δούμε με άλλο μάτι αυτό το κλασικό γιορτινό γλυκό ακόμα κι αν είμαστε team κουραμπιέ. Φέτος, πολλά είναι τα αγαπημένα μαγαζιά του Madame Ginger που γέμισαν το instagram feed μας με συνταγές που έχουν φαντασία. Σκεφτήκαμε λοιπόν ότι το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι τα συγκεντρώσουμε για να μάθετε από που θα προμηθευτείτε κι εσείς τα δικά σας.

To Avit της Γλυφάδας (Μαραγκού 19, τηλ: 2108949381) που είναι αφιερωμένο στον specialty καφέ και στις χορτοφαγικές λιχουδιές ζύμωσε μελομακάρονα σε δύο vegan εκδοχές. Η πρώτη έχει αλεύρι ολικής, αγαύη και νέκταρ καρύδας ενώ η δεύτερη φτιάχνεται με σιρόπι πορτοκάλι. Αν και καμία εκδοχή δεν έχει μέλι, το Avit φρόντισε να έχουν και οι δύο Χριστουγεννιάτικα αρώματα. Κι αυτό είναι το γοητευτικό με τα vegan γλυκά, όσα επιτυχημένα έχω δοκιμάσει μέχρι σήμερα μιμούνται  άψογα τα «κανονικά», μερικές φορές είναι πολύ πιο νόστιμα και ευχάριστα άγλυκα, ενώ σίγουρα είναι πιο υγιεινά.

Μιας και είπα υγιεινά θα μείνω στην ίδια περιοχή και αυτή τη φορά θα επισκεφθούμε το Yum (Ξενοφώντος 40, τηλ: 2109613374), τον προορισμό της Γλυφάδας για ωμοφαγικά λαχταριστά γλυκά χωρίς ζάχαρη και χωρίς τύψεις. Εκεί τα μελομακάρονα των φετινών Χριστουγέννων φτιάχνονται με καρύδια, χουρμάδες, βρώμη, πορτοκάλι, κανέλα, γαρύφαλλο, μοσχοκάρυδο, τζίντζερ, κονιάκ και μέλι. Η ίδια συνταγή έχει βουτηχτεί και σε μαύρη σοκολάτα, διαλέγετε και παίρνετε.

Πάλι στην περιοχή της Γλυφάδας και στο raw-vegan εστιατόριο των Νοτίων Προαστίων, στη Γη (Γρ. Λαμπράκη 69, τηλ: 2109648512) τα μελομακάρονα φέτος έχουν χρώμα, είναι πολλά και διαφορετικά ώστε να καλύπτουν όλα τα γούστα. Όλα έχουν ως βασικά τους υλικά spelt και δίκοκκο αλεύρι, ζάχαρη ντεμεράρα (ακατέργαστη σκούρα ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο) ή σιρόπι αγαύης. Τα μελομακάρονα στη Γη μπορούν να είναι σκέτα σαν μπισκοτάκια, με ροζ σοκολάτα χρωματισμένη με pink pitaya, με πορτοκαλί σοκολάτα χρωματισμένη με κουρκουμά και πορτοκάλι ή με μαύρη σοκολάτα. Είναι μυρωδάτα, τραγανά απ’ έξω και ζουμερά από μέσα.

Αλλάζουμε προάστια και πάμε προς Αγία Παρασκευή και Μαρούσι, εκεί που το ζαχαροπλαστείο Φύσις (Λεωφ. Μεσογείων 450, Αγ. Παρασκευή. Τηλ: 2106090740/ Λεωφ. Κηφισίας 98, Μαρούσι. Τηλ: 2114069267) προσφέρει «ηθικά» γλυκά με βιολογικές πρώτες ύλες απ’ όλο τον κόσμο, χωρίς τεχνητά αρώματα, συντηρητικά και διογκωτικές ύλες, ακολουθώντας τις παραδοσιακές τεχνικές και την εποχικότητα. Όσο για τα μελομακάρονά του, η συνταγή του δεν έχει γλουτένη, έχει άμυλο πατάτας και αλεύρι καλαμποκιού, χυμό από βιολογική αγαύη κι όλα τα αρώματα του κλασικού μελομακάρονου.

Tώρα θα σας μιλήσω για τα μελοκάρονα της Έρης Καρακούση, μιας από τις νέες εναλλακτικές bakers της Αθήνας που έχει αφιερωθεί στα vegan γλυκά. Το εργαστήριο της είναι το σπίτι της κι ό,τι έχω δοκιμάσει από εκείνη είναι φανταστικό. Τα μελομακάρονα που προσφέρει είναι η κληρονομιά της. «Κάποτε στον Χολαργό, ο μπαμπάς της γιαγιάς μου μαγείρευε ο ίδιος στην ταβέρνα του κι είχε ένα βιβλίο στο οποίο σημείωνε της του. Εκεί λοιπόν είχε σημειώσει κι αυτά τα μελομακάρονα που έφτιαχνε εκείνος, η γιαγιά μου, η μητέρα μου και έπειτα εγώ, αλλά με twist», όπως λέει. Έχοντας ως μπούσουλα την οικογενειακή συνταγή που περνάει από γενιά σε γενιά, η Έρη χρησιμοποιεί φυτικό βούτυρο, μπύρα και φρέσκο χυμό πορτοκαλιού, μπαχαρικά όπως κανέλα, γαρύφαλλο, φρέσκια πιπερόριζα και μοσχοκάρυδο. Και όταν έρθει η στιγμή να τα σιροπιάσει βάζει ζάχαρη καρύδας μαζί με σιρόπι σφενδάμου. Ρίχνει φυστίκι Αιγίνης ή καρύδια για το πασπάλισμα. Είναι μεσαίου μεγέθους, είναι μαλακά κυρίως στη μέση, εκεί που έχει μαζευτεί όλο το σιροπάκι. Αν θέλεις να είναι αυτά τα μελομακάρονα που θα βγάλεις στον πάγκο της κουζίνας σου φέτος, μπορείς να της στείλεις μήνυμα στο Ιnstagram.

Όπου κι αν μένεις, κάπου κοντά σου υπάρχει κι ένα ζαχαροπλαστείο Fresh με τις λεπτεπίλεπτες γεύσεις του. Εκεί θα βρεις μελομακάρονα- μπουκίτσες που μπορείς να απολαύσεις χωρίς ενοχές, αφού είναι sugar free και vegan, είναι νόστιμα και μπισκοτένια, τραγάνα στις άκρες τους και ζουμερά μέσα, ενώ, αντί για καρύδι είναι πασπαλισμένα με σουσάμι. Είναι πεντανόστιμα.

Ήρθε η ώρα να μεταφερθούμε στο κέντρο και στο Peas (Φαλήρου 40, τηλ: 2109218875) στο vegan και raw bistrot του Κουκακίου. Τα μελομακάρονά του είναι μπαμπάτσικα σε μέγεθος, φτιάχνονται παραδοσιακά με γαρύφαλλο, κανέλα και ξύσμα πορτοκαλιού ενώ αντί για μέλι έχουν σιρόπι αγαύης. Στο Γκάζι και στο Λάιμ bistro (Δεκελέων 23, τηλ: 698008 3866-2103474423) με τη δημιουργική οργανική και plant based κουζίνα, η Ντέμη Γεωργίου έκανε τα πειράματά της και έφτιαξε για πρώτη φορά φέτος ωμοφαγικά μελομακάρονα με βρώμη, καρύδια και σιρόπι σφενδάμου. Στο πρώτο αποκλειστικά vegan παγωτατζίδικο της Αθήνας, στο Cats & Monsters (Πατούσα 4) βασίζονται σε μια παραδοσιακή συνταγή για μελομακάρονα και τους βάζουν vegan χειροποίητο σιρόπι αντί για μέλι.

Φέτος, σε αυτές τις  διαφορετικές για όλους μας γιορτινές μέρες φαίνεται ότι θα δοκιμάσουμε τα μελομακάρονα…αλλιώς. Στο Ι Cake You (Θεμιστοκλέους 42, τηλ: 211409 1999) με τα φημισμένα cookies του κέντρου σκέφτηκαν να φτιάξουν ένα crispy και κρεμώδες cheesecake με τη γεύση του αγαπημένου χριστουγεννιάτικου γλυκού προκειμένου να μείνουν πιστοί στο μότο τους #Fuckthediet.

Στο Spoild (Βουλής 5, τηλ: 2103210115) στο pop ice-cream bar του Συντάγματος έφτιαξαν cookies μελομακάρονα, τόσο υγρά όσο και κρατσανιστά από τη ζάχαρη ώστε να αναφωνήσουμε πως «αυτά τα cookies είναι τα Χριστούγεννα». Στο Keenkies (Θεμιστοκλέους 56, τηλ.:2103815278) των Εξαρχείων που έτσι κι αλλιώς μας έχουν μάθει σε πολύ διαφορετικούς λουκουμάδες, έκαναν την πιο νόστιμη ανατροπή προσφέροντάς μας αφράτα και vegan cinnamon rolls «μελομακάρονα».

Και παρότι έχουν αναφερθεί ήδη δύο παγωτατζίδικα της Αθήνας, αν ζηλεύετε το πιο καλοκαιρινό και δροσιστικό γλυκό ακόμα και τον χειμώνα θα βρείτε παγωτό μελομακάρονο στα ζαχαροπλαστεία Zuccherino που βγάζουν αυτή τη γεύση στη βιτρίνα τους κάθε Χριστούγεννα.

Καλές γιορτές!