5 τρόποι να μειώσεις τη σπατάλη τροφίμων, ξεκινώντας από το σουπερμάρκετ

Η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση τροφίμων που έχουμε στην κουζίνα, κάνει καλό στα οικονομικά μας. Όμως κάνει καλό και στον πλανήτη: η σπατάλη τροφίμων -δυστυχώς- μας αφορά όλους. Σκέψου ότι κάθε χρόνο, το ⅓ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων χάνεται ή σπαταλάται! Αν λοιπόν καταφέρουμε βήμα-βήμα να μειώσουμε το food waste του δικού μας σπιτικού, τότε σε μεγαλύτερη κλίμακα -αν είμαστε πολλοί- θα κάνει τη διαφορά. Δεν έχεις βαρεθεί να πετάς φαγητό; Μην απελπίζεσαι! Εδώ είμαι, όχι μόνο για να σου φτιάχνω γλυκά στη στήλη Anna’s Sweet Tooth, αλλά και για να σε βοηθήσω όσο μπορώ στο να κάνεις την καθημερινότητά σου πιο φιλική προς το περιβάλλον. Εδώ, στη στήλη μας easyGREEN, όπου θα μοιράζομαι μαζί σου κάθε λογής tips.

“Ποτέ μην πας πεινασμένος στο σουπερμάρκετ” είναι μια συμβουλή που έχεις ακούσει/διαβάσει αρκετά μέσα στα χρόνια και είναι πράγματι πολύ χρήσιμη. Υπάρχουν όμως κι άλλοι τρόποι να οργανώσεις τα ψώνια σου με τέτοιο τρόπο ώστε να μη γεμίσεις το καλάθι σου άχρηστα πράγματα και να έχεις τη μικρότερη δυνατή χασούρα σε φαγητό. Ιδού τι έχει δουλέψει για μένα:

1. Η λίστα για ψώνια είναι πάντα σωτήρια. Δεν γράφεται σε 5 λεπτά, είναι πρότζεκτ που κρατάει μέρες. Σου έχει τύχει να μαγειρεύεις ή να κάνεις οτιδήποτε μέσα στο σπίτι και ξαφνικά να έχεις μια αναλαμπή για κάτι πολύ συγκεκριμένο που χρειάζεσαι και να λες “α, να το θυμηθώ” και τελικά τη μέρα που πρέπει να γράψεις την actual λίστα -φυσικά- να το ξεχνάς; Εμένα συνέχεια. Γι αυτό κρατάω πάντα στην κουζίνα κάτι στο οποίο να μπορώ να γράφω τι μου λείπει τη στιγμή που το σκεφτώ και σιγά σιγά, σε βάθος ημερών, σχηματίζεται η λίστα. Το πιο eco-friendly μέσο πάντος είναι το κινητό και μπορείς να συμπληρώνεις στη λίστα σου όπου κι αν είσαι!

Super Tip

– Αν δεν κάνεις τα ψώνια σου online αλλά πας σε συγκεκριμένο σουπερμάρκετ της γειτονιάς και ξέρεις πάνω-κάτω που είναι το καθετί, γράφε τα προϊόντα με τη σειρά που τα βλέπεις μπαίνοντας και μέχρι να φτάσεις στην άλλη άκρη. Έτσι δε θα “ξεφύγεις” εύκολα από αυτά που όντως χρειάζεσαι!

– Εναλλακτικά, μπορείς εξαρχής να έχεις χωρίσει τη λίστα σου σε μαναβική, είδη ψυγείου, παντοπωλείο κ.λ.π. και να ψωνίζεις τα προϊόντα της ίδιας ομάδας όλα μαζί.

2. Τη μέρα πριν το σουπερμάρκετ, άνοιξε ντουλάπια και ψυγείο και κάνε διπλοτσεκάρισμα με τη λίστα σου. Μήπως είναι υπερβολή να πάρεις αυτό το συγκεκριμένο σχήμα ζυμαρικών ενώ έχεις ήδη κάμποσα πακέτα σε άλλα σχήματα; Ξέρεις, το παστίτσιο γίνεται ωραιότατο και με πέννες! Μήπως έχεις ήδη δυο μισογεμάτες μουστάρδες που χάθηκαν στο βάθος του ψυγείου; Μήπως -αντί να φτιάξεις κάτι για το οποίο προσωρινά έχεις μηδέν υλικά- ήρθε η ώρα να αξιοποιήσεις το ξεχασμένο λάχανο (που δεν κατέληξε ποτέ σε coleslaw) σε λαχταριστό λαχανόρυζο; Για πρόσθεσε ένα ρύζι γλασέ και λεμόνια στη λίστα! Τέτοια.

Το να έχεις σούπερ προγραμματισμένο μενού εβδομάδας είναι -για τους περισσότερους- μη ρεαλιστικό. Έχεις τα στάνταρ που τρώτε για πρωινά, σνακ και εύκολα μεσημεριανά, όμως για τα υπόλοιπα η ζωή είναι απρόβλεπτη. Μπορεί να φάτε έξω τη μία μέρα και μπορεί το πιάτο που σε ενέπνευσε το Σάββατο, την Τετάρτη βράδυ να βαριέσαι να το φτιάξεις. Οπότε έχε μια γενική ιδέα για τα γεύματα που όντως θα φτιαχτούν και θα φαγωθούν (στηριζόμενος/η σε ό,τι έχεις ήδη, βλ. παράδειγμα με λάχανο), πρόσθεσε στη λίστα βάσει αυτών και τα υπόλοιπα θα τα βρεις στην πορεία.

3. Εκτός κι αν έχεις πολλά στόματα να θρέψεις, δε χρειάζεται να ψωνίσεις όλο το σουπερμάρκετ σαν να έρχεται η αποκάλυψη. Θα είναι εκεί και την επόμενη εβδομάδα. Σαν γενικό κανόνα έχω ότι προϊόντα που διατηρούνται σε βάθος χρόνου όπως τριμμένες ντομάτες κονσέρβας ή ρύζι, τα παίρνω σε μεγαλύτερη ποσότητα. Τα όσπρια ενώ κρατούν, όσο πιο πολύ τα αφήνεις στο ντουλάπι τόσο λιγότερο βραστερά γίνονται, οπότε τα αγοράζω σε πιο νορμάλ ποσότητα: ένα πακέτο ρεβίθια κι ένα πακέτο φακές αρκούν. Ενώ με τυριά, είδη ψυγείου, φρούτα, λαχανικά και μυρωδικά που αλλοιώνονται πιο γρήγορα, μετριάζω πολύ τις ποσότητες. Προτιμώ να τα καταναλώσουμε όλα και να πρέπει να βγούμε για γιαούρτι, παρά να πετάω τα χαλασμένα.

4. Μη λες όχι στα τρόφιμα με μεγάλη διάρκεια ζωής. Για παράδειγμα τα κατεψυγμένα λαχανικά και φρούτα είναι πολύ καλές επιλογές, ειδικά για εκείνους που έχουν λιγοστό χρόνο για μαγειρική. Το φρέσκο σπανάκι είναι μαγεία, όμως μπορεί να σου μαυρίσει εντελώς πριν φτιάξεις σπανακόρυζο: το κατεψυγμένο σπανάκι σε φύλλα κάνει τη δουλειά, στο υπόσχομαι. Τίποτα δε μπορεί να συγκριθεί με το φρέσκο ψωμί (που μπορείς άνετα να καταψύξεις σε φέτες), όμως καλού κακού επένδυσε και σε παξιμάδια, φρυγανιές ή ψωμί του τοστ μακριάς διαρκείας. Επίσης δώσε μια ευκαιρία στην υποεκτιμημένη κονσέρβα: όχι έτοιμα ντολμαδάκια αλλά βρασμένα ρεβίθια ή άλλα όσπρια κονσέρβας με τα οποία μπορείς να σκαρώσεις πρωτεϊνούχο φαγάκι στο πι και φι, καλαμπόκι κ.λ.π.

5. Ναι στις προσφορές, αλλά όχι πάντα. Είναι δελεαστικά τα πακέτα προσφοράς, γιατί σου δίνουν περισσότερα για λιγότερα. Όμως το αν θα σε βοηθήσει να μειώσεις τη σπατάλη τροφίμων ή όχι, εξαρτάται από το προϊόν και αυτό μπορείς να το κρίνεις μόνο εσύ. Το μεγάλο σακί πατάτες που προσωρινά είναι σε καλύτερη τιμή απ’ ό,τι αν διαλέξεις τις πατάτες σου μία μία, σου κλείνει μεν το μάτι, όμως πόσες πατάτες σκοπεύετε να φάτε στο σπίτι σου και σε πόσο χρονικό διάστημα; Οι πατάτες όπως και τα κρεμμύδια χαλάνε!

Και εδώ τίθεται το κλασικό οικολογικό δίλλημα: όταν παίρνεις προϊόντα σε μεγαλύτερη “οικογενειακή” συσκευασία, ειδικά όταν αυτή είναι από πλαστικό, εισάγεις στο σπίτι σου και καταναλώνεις λιγότερο πλαστικό. Αλλά αν το τρόφιμο που πήρες αλλοιώνεται σχετικά εύκολα πριν προλάβεις να το αξιοποιήσεις, τότε θα καταλήξει στα σκουπίδια. Τι είναι χειρότερο; Μην περιμένεις απάντηση, ούτε εγώ ξέρω, έτσι το θέτω, ρητορικά.

Όπως και να χει αυτές είναι οι συμβουλές μου για ψώνια κατά του food waste. Τον επόμενο καιρό θα δούμε μαζί πως θα μειώσουμε τη σπατάλη τροφίμων αποθηκεύοντας σωστά τα τρόφιμα στα ντουλάπια ή το ψυγείο, πως θα αξιοποιήσουμε δημιουργικά τα leftovers αλλά και τις τροφές που κοντεύουν να αλλοιωθούν και άλλα τέτοια χρήσιμα για να γίνει λίγο, λίγο η ζωή μας πιο πράσινη. Εύκολα, δηλαδή easyGREEN!